Lệch thủy tinh thể là gì? Dấu hiệu, nguyên nhân, cách điều trị

---

Lệch thủy tinh thể là gì

Lệch thủy tinh thể là tình trạng thể thủy tinh trong mắt bị lệch khỏi vị trí giải phẫu bình thường. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng lệch thủy tinh thể là do dây chằng zin bị đứt.

Dây chằng Zin là hệ thống những sợi có cấu trúc dạng gel nối liền từ vùng ngoại biên của thủy tinh thể đến mi mắt. Đây là những dây treo cố định thể thủy tinh, giữ nó tại chỗ.

Tùy vào các dây chằng Zin bị đứt một phần hay đứt toàn bộ để đoán định tình trạng lệch của thủy tinh thể. Lúc này mắt của người bệnh sẽ gặp phải một số triệu chứng như: Suy giảm thị lực, song thị, loạn thị…

Lệch thủy tinh thể có mấy loại?

Tùy vào vị trí thể thủy tinh bị lệch để bác sĩ phân loại, chẩn đoán bệnh.Thường có 2 dạng phổ biến như sau:

1. Lệch thủy tinh thể phía sau

Khi các dây chằng Zin bị đứt một phần sẽ khiến cho thủy tinh thể bị lệch ra khỏi vị trí ban đầu nhưng nó vẫn nằm ở phía sau của bờ đồng tử.

2. Lệch thủy tinh thể phía trước

Khi Khi các dây chằng Zin bị đứt toàn bộ, thủy tinh thể có thể rơi tự do. Loại này còn có tên gọi khác là sa thủy tinh thể. Thể thủy tinh lúc này có thể bị rơi ở những vị trí khác nhau, cũng có trường hợp rơi về phía sau. Thường có 2 loại sa lệch phổ biến nhất là:

• Thủy tinh thể bị sa vào tiền phòng: Thể thủy tinh lúc này sẽ bị kẹt giữa giác mạc và mống mắt, nằm gọn trong tiền phòng.
• Thủy tinh thể bị sa vào dịch kính: Thủy tinh thể rơi vào buồng dịch kính khiến bệnh nhân bị suy giảm thị lực nặng.

Các dấu hiệu nhận biết lệch thủy tinh thể là gì?

Mỗi loại lệch thủy tinh thể lại có những triệu chứng lâm sàng khác nhau. Cụ thể:

1. Tình trạng biến đổi khúc xạ

Người mắc chứng lệch thủy tinh thể sau sẽ gặp phải tình trạng biến đổi khúc xạ như: Cận thị nhẹ, loạn thị hay song thị một mắt…Cũng có trường hợp bệnh nhân không bị ảnh hưởng đến thị lực nên không thể phát hiện bệnh lý trừ khi vô tình đi khám tổng quát phát hiện ra.

Khi thăm khám sẽ thấy một số dấu hiệu nhận biết như:

• Mống mắt bị rung rinh
• Có khoảng cách giữa thủy tinh thể và mống mắt. Khoảng cách càng lớn thủy tinh thể lệch càng nhiều.
• Diện đồng từ không được hồng đều

2. Suy giảm thị lực rõ rệt

Tùy vào vị trí thể thủy tinh bị sa phía trước sẽ thấy những biểu hiện khác nhau:

Khi thuỷ tinh thể bị sa vào dịch kính: Thị lực suy giảm nghiêm trọng, bệnh nhân bị viễn thị nặng. Khi khám mắt sẽ thấy:

• Mống mắt rung rinh.
• Tiền phòng sâu hơn bình thường.
• Thấy có dịch kính trong tiền phòng.
• Bệnh nhân thay đổi tư thế sẽ thấy vị trí của thủy tinh thể trong buồng kính thay đổi theo.

3. Dấu hiệu đau nhức mắt, mắt đỏ

Khi thủy tinh thể bị sa vào tiền phòng: Bệnh nhân sẽ thấy nhức mắt, đỏ mắt, suy giảm thị lực. Thường trong trường hợp này khi thăm khám sẽ gặp phải tình trạng tăng nhãn áp, phù bọng biểu mô giác mạc, tiền phòng nông…

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng lệch thủy tinh thể

Phần lớn bệnh lý lệch thủy tinh thể thường xảy ra sau những chấn thương về mắt. Đôi khi có thể gặp ở trẻ sơ sinh hoặc là biến chứng của các bệnh lý khác về mắt. Các nguyên nhân cụ thể như sau:

Do các chấn thương vùng mắt

Thể thủy tinh bị lệch sau chấn thương là trường hợp thường gặp nhất. Các chấn thương về mắt như đụng, dập khiến cho dây chằng Zin bị giãn, rách hoặc đứt 1 phần khiến thủy tinh thể không còn được cố định tại vị trí ban đầu nữa.

Lệch thủy tinh thể do bẩm sinh

Một số ít bé mới sinh ra có thể gặp phải tình trạng thủy tinh thể bị lạc chỗ do biến chứng của các bệnh lý bẩm sinh như: Không có mống mắt, hội chứng Marfan, Homocystin niệu, hay hội chứng Weill…

Do các bệnh lý thứ phát

Dù tình trạng này khá hiếm gặp nhưng bệnh lý lệch thủy tinh thể có thể là biến chứng của các bệnh lý về mắt khác như: Cận thị nặng, viêm màng bồ đào cấp có mủ, viêm toàn nhãn…

Lệch thủy tinh thể khi nào cần điều trị?

Tùy vào từng loại lệch thủy tinh thể khác nhau cùng những triệu chứng bệnh nhân gặp phải, khi thăm khám bác sĩ sẽ xem xét, tư vấn những biện pháp điều trị phù hợp.

Phần lớn các trường hợp lệch thủy tinh thể đều ở thể nhẹ, không bị lệch nhiều, thị lực không bị ảnh hưởng hoặc chỉ suy giảm nhẹ, không có biến chứng thì bệnh nhân không cần phải điều trị.

Tuy nhiên vẫn cần phải theo dõi, thăm khám mắt định kỳ để phòng ngừa các biến chứng có thể gặp phải như: Tăng nhãn áp, đục thủy tinh thể, viêm mống mắt…

Khi gặp phải một số biến chứng sau, bệnh nhân sẽ được chỉ định điều trị bằng các phương pháp thích hợp:

• Lệch đi kèm với song thị một bên mắt
• Thị lực bệnh nhân dưới 1/10 khi bị lệch thủy tinh thể.
• Thủy tinh thể rơi vào bộ phận khác của mắt có nguy cơ gây tổn thương.
• Trong quá trình theo dõi thấy thuỷ tinh thể bị lệch thay đổi vị trí, đe dọa gây nên biến chứng khác.
• Lệch thủy tinh thể đi kèm với các biến chứng khác về mắt: Bong võng mạc, tăng nhãn áp, đục thủy tinh thể…

Với trường hợp biến chứng nặng, bệnh nhân cần được can thiệp phẫu thuật điều trị càng sớm càng tốt. Nếu để lâu có thể làm tăng nguy cơ biến chứng bệnh lý nguy hiểm khác làm thị lực suy giảm có thể dẫn đến mù lòa.

Các phương pháp điều trị lệch thủy tinh thể

Với mỗi một trường hợp sa thủy tinh thể, bác sĩ sẽ can thiệp bằng những biện pháp điều trị khác nhau:

• Với trường hợp thủy tinh thể sa vào tiền phòng: Thường khiến bệnh nhân bị tăng nhãn áp, bác sĩ sẽ hạ nhãn áp bằng một số phương pháp nội khoa. Sau khi hạ nhãn áp bắt buộc phải tiến hành phẫu thuật điều chỉnh lại thủy tinh thể ngay cả khi nó còn trong.

• Với trường hợp thủy tinh thể sa vào buồng dịch kính: Khi phát hiện các biến chứng kèm theo như: Tổn thương võng mạc, viêm màng bồ đào, bong võng mạc.. bệnh nhân sẽ được chỉ định phẫu thuật.

Nói chúng, với bệnh lý lệch thủy tinh thể giai đoạn nặng, các phương pháp điều trị đều được bác sĩ cân nhắc kỹ càng. Vì tiến hành phẫu thuật điều chỉnh lại thủy tinh thể có thể bị những rủi ro nhất định nên phải thật cẩn trọng.

Ở một số trường hợp lệch thủy tinh thể, cần điều trị mổ càng sớm càng tốt để tránh gây ra các biến chứng nguy hiểm cho mắt. Vì vậy, khi gặp các tổn thương ở mắt, hoặc gặp phải các dấu hiệu bất thường khác bệnh nhân nên tới ngay các cơ sở y tế chuyên nhãn khoa để thăm khám mắt và được tư vấn điều trị phù hợp.

Bài viết trên đây đã giúp bạn trả lời thắc mắc lệch thủy tinh thể là gì? Hy vọng sẽ cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về dấu hiệu nhận biết của bệnh, nguyên nhân cũng như cách điều trị thích hợp. Hãy để lại bình luận phía dưới nếu bạn còn câu hỏi cần được giải giải đáp nhé!