Tìm hiểu 9 biến chứng sau mổ đục thủy tinh thể, cách phòng tránh

---

Những rủi ro, biến chứng sau phẫu thuật đục thủy tinh thể có thể gặp phải

Với thiết bị, kỹ thuật hiện đại ngày nay, biến chứng sau khi phẫu thuật đục thủy tinh thể mắt đã được hạn chế rất nhiều. Tuy nhiên, khi can thiệp y khoa sẽ khó tránh được một số biến chứng có thể xảy đến như:

1. Đục bao sau

Đục bao sau thủy tinh thể là biến chứng hay gặp phải nhất sau mổ đục thủy tinh thể. Có khoảng 20% bệnh nhân gặp phải rủi ro này sau phẫu thuật. Thay thủy tinh thể nhân tạo chỉ giúp cho mắt hồi phục thị lực chứ không loại bỏ được hết các yếu tố gây bệnh. Theo thời gian, các tác nhân gây hại cho mắt này tiếp tục tấn công làm đục bao sau.

Với biến chứng này, cách xử lý đơn giản nhất là phương pháp chiếu tia Laser YAG, cắt đi một phần nhỏ bao bị đục tại trục quang học, lấy lại môi trường trong suốt cho mắt, cải thiện thị lực. Sau laser, bệnh nhân có thể trở lại ngay với cuộc sống, sinh hoạt thường ngày, chỉ cần dùng thêm thuốc nhỏ mắt cùng kháng viêm được bác sĩ chỉ định.

2. Viêm nội nhãn

Ngay sau phẫu thuật đục thủy tinh thể, tình trạng viêm, sưng đỏ mắt có thể xảy ra. Nếu các triệu chứng xuất hiện ở mức độ nhẹ sẽ hết sau vài ngày. Nếu tình trạng này tăng lên, bệnh nhân cần phải theo dõi chặt chẽ theo chỉ định của bác sĩ, đây là biến chứng khá nguy hiểm, có thể gây mất thị lực vĩnh viễn.

 

3. Bong dịch kính ?

Tình trạng bong dịch kính sau có thể xảy ra sau khi mổ đục thủy tinh thể, khiến mắt có cảm giác như nhìn thấy bóng mờ, tia sáng hay những vệt đốm trôi nổi. Với những người cao tuổi cần đi tái khám để có hướng điều trị phù hợp vì ở họ thường tiềm ẩn những nguy cơ bong dịch kính dễ dẫn đến tình trạng rách võng mạc

4. Bong võng mạc

Bong võng mạc là tình trạng cấp cứu y tế khẩn cấp. Võng mạc lúc này nằm ngược trong mắt bạn, cần đến cơ sở y tế nhãn khoa gần nhất nếu gặp phải 3 triệu chứng sau:

• Cảm giác có một tấm màn đen che khuất đi 1 phần mắt.
• Thấy mảng nhỏ như đốm đen hay sợi dây trôi nổi xuất hiện trước mắt.
• Những đốm sáng nhấp nháy trước mắt.

5. Tăng nhãn áp

Áp lực nội nhãn sau khi phẫu thuật đục thủy tinh thể có thể bị tăng cao một cách bất thường. Hay gặp phải nhất ở những người cao tuổi. Tăng nhãn áp gây ra áp lực lên võng mạc và dây thần kinh thị giác, nếu không kịp thời điều trị sẽ khiến thị lực suy giảm, nguy cơ mù lòa. 

Biến chứng này hầu như không có biểu hiện cụ thể nào khi mới phát bệnh nên rất khó phát hiện ra, đến khi thị lực giảm hẳn mới nhận ra. Để phòng tránh bệnh đục thủy tinh thể và những biến chứng của bệnh, người bệnh nên đi khám định kỳ đầy đủ theo lịch hẹn của bác sĩ sau phẫu thuật. 

6. Nhiễm trùng

Nhiễm trùng là biến chứng nghiêm trọng sau phẫu thuật đục thủy tinh thể. Cần đến gặp bác sĩ ngay để có biện pháp y tế can thiệp kịp thời nếu gặp các tình trạng điển hình sau:

• Mắt sưng tấy
• Chảy mủ
• Đỏ mắt nặng
• Mắt chảy ra dịch có màu bất thường như: trắng sữa, vàng, xanh lá cây.

Rủi ro nhiễm trùng sau phẫu thuật rất thấp, chỉ khoảng 0,2%. Tùy từng trường hợp, bác sĩ sẽ chỉ định dùng thuốc kháng sinh cho bệnh nhân, loại bỏ thủy tinh thể hay chất gel trong ở giữa mắt… ngăn chặn sự lây lan của tình trạng nhiễm trùng.

7. Phù giác mạc

Biến chứng phù giác mạc xảy ra ở khoảng 5% bệnh nhân hậu phẫu thuật đục thủy tinh thể. Trong vài tuần đầu tiên sau mổ, thị lực có thể bị mờ đi khiến bệnh nhân khó nhìn. Tình trạng này chỉ là tạm thời, sẽ giảm dần và biến mất, không gây hậu quả lâu dài. Tuy nhiên bệnh nhân cần tuân thủ khám định kì theo hẹn của bác sĩ để theo dõi tình trạng phù giác mạc.Nếu tình trạng tiến triển nặng thì sẽ cần dùng thêm thuốc điều trị. 

8. Xuất huyết mắt sau mổ

Chảy máu ngay tại vết mổ là biến chứng thường gặp ở nhiều phẫu thuật, mổ mắt cũng có thể gặp phải rủi ro này. Nếu chỉ bị rỉ ra một lượng máu nhỏ thì vấn đề này đơn giản, không nguy hiểm, bệnh nhân sẽ được chỉ định dùng thuốc nhỏ mắt để cho máu thoát ra ngoài. Nhưng nếu sau phẫu thuật , máu trong mắt chảy ra quá nhiều cần phải nhờ đến sự can thiệp của bác sĩ ngay. Bệnh nhân mất nhiều máu có thể dẫn đến mất thị lực khó phục hồi.

9. Nhìn lóa

Nhìn lóa thường xuất hiện sau khi mổ đục thủy tinh thể. Tình trạng này thường gặp ở bệnh nhân thay nhân đa tiêu hoặc bệnh nhân bị loạn thị giác mạc cao. Hiện tượng này sẽ giảm dần sau vài tuần, tối đa là 3 tháng sau mổ. 

Một số yếu tố làm tăng nguy cơ biến chứng sau mổ đục thủy tinh thể

Dưới đây là một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ biến chứng sau mổ ở bệnh nhân đục thủy tinh thể:

Người cao tuổi 

Người già hệ miễn dịch thường không còn hoạt động tốt nữa, quá trình hồi phục sau mổ sẽ mất thời gian lâu hơn. Quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể đi kèm với những lão hóa về mắt cùng những bệnh lý nền toàn thân khác.

Vì vậy tùy vào tình trạng sức khỏe vốn có mà người cao tuổi thường có nguy cơ gặp phải biến chứng sau mổ đục thủy tinh thể nhiều hơn những người trẻ tuổi khác.

Mắt đang gặp phải những thương tổn khác

Sức khỏe của mắt là điều kiện quan trọng để phẫu thuật đục thủy tinh thể diễn ra thuận lợi hạn chế biến chứng. Khi mắt trong trạng thái không được khỏe thì việc can thiệp các biện pháp y khoa khắc phục đục thủy tinh thể lúc này dễ khiến cho các biến chứng sau mổ có khả năng xuất hiện cao hơn.

Vì thế, khi bệnh nhân mắc phải một số bệnh lý khác như: Cận thị nặng, viêm màng bồ đào, các chấn thương cũ… hậu phẫu thuật đục thủy tinh thể cần hết sức thận trọng với các rủi ro có thể xảy đến. 

Người đang bị bệnh lý tiểu đường

Những người đang bị tiểu đường rất dễ gặp phải biến chứng sau mổ đục thủy tinh thể như bệnh lý đục bao sau thủy tinh thể. Thực tế, quá trình điều trị rối loạn thị lực này chỉ giúp mắt sáng rõ trở lại chứ không hề có tác dụng ức chế hay làm mất đi các tác nhân gây bệnh do chính tiểu đường mà ra.

Sau một thời gian phẫu thuật thủy tinh thể, các yếu tố này lại tiếp tục tấn công và gây ra các biến chứng, tổn thương khác cho mắt. Cùng với đó là việc kiểm soát lượng đường trong máu không hiệu quả cũng sẽ dễ gây nên những tác động tiêu cực trong quá trình hậu phẫu.

Vì vậy những bệnh nhân tiểu đường thường có nguy cơ gặp phải rủi ro sau mổ cao hơn nhiều lần so với những người bình thường.

Người sử dụng thuốc chống đông, steroid

Những người đang dùng thuốc ngăn ngừa máu đông ( chất làm loãng máu) cần phải ngưng thuốc 3- 5 ngày trước khi mổ vì những tác dụng phụ của thuốc có thể gây ra biến chứng xuất huyết sau mổ đục thủy tinh thể.

Đặc biệt những người sử dụng thuốc steroid trong một thời gian dài cần thận trọng, nguy cơ bị nhiễm trùng sau phẫu thuật rất cao.

Cách phòng tránh biến chứng sau mổ đục thủy tinh thể

Để phòng ngừa và hạn chế tối đa những biến chứng sau mổ đục thủy tinh thể, người bệnh cần phải chăm sóc và theo dõi mắt thật cẩn thận. Cần chú ý những vấn đề sau:

Sinh hoạt hậu phẫu thuật

• Sau phẫu thuật bệnh nhân cần được nghỉ ngơi. Duy trì sinh hoạt, làm việc nhẹ nhàng không gắng sức, không làm việc nặng ít nhất trong 2 tuần đầu.
• Đeo kính bảo vệ trong 3 ngày đầu để bảo vệ mắt trước các tác nhân gây hại của môi trường bên ngoài 
• Không được để nước và mắt trong 2 tuần đầu sau mổ.
• Tuyệt đối không đưa tay lên dụi mắt nếu thấy ngứa 
• Trong những ngày đầu cố gắng không cúi người, tránh ho, hắt hơi mạnh làm tác động tới mắt.
• Hạn chế tối đa việc sử dụng các thiết bị điện tử: tivi, laptop, điện thoại và đọc sách
• Khám mắt định kỳ theo đúng lịch hẹn của bác sĩ để nắm bắt được tình trạng hồi phục của mắt

Dùng thuốc đúng theo chỉ định

Sau phẫu thuật đục thủy tinh thể, bác sĩ sẽ kê 1 số loại thuốc để bệnh nhân sử dụng như:

• Thuốc uống: Giảm đau, kháng sinh, kháng viêm.
• Thuốc nhỏ mắt: thành phần có chứa kháng sinh, kháng viêm

Các loại thuốc trên giúp bệnh nhân giảm đau, giảm sưng tránh nhiễm trùng cần được sử dụng đúng theo liều lượng bác sĩ chỉ định để đạt hiệu quả hồi phục tốt nhất. Cẩn thận với nguy cơ tăng nhãn áp.

Tỷ lệ gặp phải các biến chứng trên rất thấp nên người bệnh không cần phải lo lắng quá. Chuẩn bị một tâm lý thật tốt, nắm được trước các nguy cơ, biến chứng sau mổ đục thủy tinh thể có thể xảy ra để kịp thời khắc phục sẽ giúp bạn lấy lại được đôi mắt sáng, khỏe. Chia sẻ bài viết cho người thân, bạn bè để có thêm nhiều thông tin hữu ích nhé!